Pisząc wprost, im więcej tym lepiej. Wykorzystuj limity pod korek. Poniżej kilka kwestii, które warto wziąć pod uwagę.
Emerytura z ZUS
Jeżeli liczysz tylko na emeryturę z ZUS, to w przyszłości możesz po prostu „klepać biedę”. Przechodząc na emeryturę nie utrzymasz poziomu życia z czasów aktywności zawodowej. Dlaczego? Ponieważ wysokość emerytury jaką otrzymasz, będzie ułamkiem tego co zarabiałeś będąc aktywnym zawodowo. Ile dokładnie? Z odpowiedzią przychodzi Komisja Europejska. W raporcie (European Commission – The 2021 Ageing Report Economic & Budgetary Projections for the EU Member States (2019-2070)) przedstawia tzw. stopę zastąpienia.
Stopa zastąpienia to stosunek wysokości przyszłej emerytury do ostatniego wynagrodzenia. W 2019 r. stopa zastąpienia wynosiła około 54,1%. Oznacza to, że dochody do dyspozycji przeciętnego Polaka przechodzącego na emeryturę spadały o prawie połowę. Ale to jeszcze nic. Jeżeli jesteś dziś 20-30- latkiem, to możesz spodziewać się jeszcze gorszych wyników. Jakich? Sprawdź w tabeli poniżej:
Wiek
Lata do emerytury
Rok przejścia na emeryturę
Prognozowana kwota zastąpienia
25 lat
40
2060
24,6%
35 lat
30
2050
28,7%
45 lat
20
2040
37,6%
Musimy się więc liczyć z tym, że „emerytalna pensja” wynosić będzie mniej więcej jedną trzecią tego, ile zarabialiśmy będąc aktywnymi zawodowo. Co zrobić z brakującą częścią? Jeżeli umiesz liczyć, to licz na siebie. Powinieneś zacząć oszczędzać w celu gromadzenia prywatnych oszczędności na emeryturę. Odkładając co miesiąc nawet drobne sumy przez kilkadziesiąt lat, jesteśmy w stanie zbudować pokaźny kapitał.
Stopa zastąpienia to stosunek wysokości przyszłej emerytury do ostatniego wynagrodzenia.
Zmiana w poziomie dochodu będzie znacząca.
Spodziewana długość życia
Ludzie na całym świecie żyją coraz dłużej. Również w Polsce. Choć niestety ostatnie dwa ostatnie lata (2020 i 2021) są niechlubne i oczekiwana długość życia skróciła się. W każdym razie, wynosi ona ok. 81 lat dla kobiet i 74 dla mężczyzn.
Jeżeli więc wiek emerytalny nie zmieni się, to spędzimy na emeryturze średnio:
kobiety: 21 lat
mężczyźni: 9 lat
W stosunku do średniego okresu pracy zawodowej:
kobiety: 33,7 lat
mężczyźni: 37,3 lat
Przeciętne trwanie życia noworodka w latach 1960–2020 w Polsce. GUS.
Choć nikt nie każe czekać do powszechnego wieku emerytalnego. Możesz przejść na emeryturę wcześniej z prywatnymi oszczędnościami.
No dobra to ile powinienem odłożyć na emeryturę. Reguła 4%
Załóżmy, że potrzebujesz miesięcznie 5 000,00 zł, aby pokryć swoje szacowane koszty życia na emeryturze. Rocznie będzie to 60 000,00 zł. Pytanie, jaki kapitał musisz zebrać, aby rocznie dawał Ci zwrot w wysokości 60 000,00 zł i nie wyczerpał się za wcześnie. Z pomocą przychodzi tzw. Reguła 4%. Wspominałem o niej już w tym artykule Milioner z sąsiedztwa. Jak zostać bogatym? A może wolnym finansowo? Ile to wystarczająco dużo?
Reguła 4% w uproszczony sposób odpowiada nam jaki kapitał potrzebujemy, aby wypłacać określoną kwotę pieniędzy z portfela inwestycyjnego. Zgodnie z tą regułą, jeżeli wypłacać będziemy 4% rocznie, w pierwszym roku. A w kolejnych 4%, powiększone o inflację. To taki portfel pozwala nam finansowanie rocznych kosztów życia i jednocześnie nie wyczerpie się w ciągu 30 lat.
Wówczas, po przejściu na emeryturę:
W pierwszym roku wypłacamy sobie 60 000 zł (czyli 5 000 zł miesięcznie)
W każdy kolejnym roku powiększamy kwotę wypłaty o inflację (jeżeli w wynosi ona 10%, to w drugim rok wypłacimy 66 000 zł, czyli 5 500 zł miesięcznie)
Prostym sposobem obliczenia ile pieniędzy będziesz potrzebować, aby przejść na emeryturę, jest odwrócenie wzoru i pomnożenie rocznych wydatków przez 25 (wzór opisałem tutaj). Więc jeśli potrzebujesz 60 000,00 zł rocznie, to musisz zebrać kapitał w wysokości co najmniej 1,5 mln zł (60 tys. zł x 25).
Ile potrzebujesz oszczędzać i inwestować, aby zebrać 1,5 mln zł? Jeżeli dzisiaj masz 35 lat i chcesz przejść na emeryturę w wieku 65 lat, to przy rocznej stopie zwrotu w wysokości 8% powinieneś odkładać rocznie ok. 16 tys. zł (ok. 1 300/miesięcznie). A jeżeli korzystałbyś z preferencyjnych kont emerytalnych, to wystarczy inwestować ok 13 tys. zł (ok, 1080/miesięcznie) przy wykorzystaniu konta IKZE oraz ok. 14 tys. zł (1 166 zł/miesięcznie) przy koncie IKE, aby osiągnąć 1,5 mln zł oszczędności.
To w przypadku jeżeli w ogóle nie bierzesz pod uwagę emerytury z ZUS. Natomiast jeżeli przyjmiemy, że emerytura z ZUS będzie uzupełnieniem naszego portfela to możemy zebrać mniejszy kapitał. Jaki? Policzmy…
Założenia się nie zmieniają, nadal potrzebujemy 5 tys. zł miesięcznie (czyli 60 tys./rocznie). Prognozowana stopa zastąpienia to ok. 30%. Więc nasza emerytura z ZUS będzie w wysokości 30% naszych zarobków. Załóżmy, że zarabialiśmy 7 tys. zł miesięcznie. Nasza emerytura z ZUS powinna być więc w wysokości ok. 2 100,00 zł/miesięcznie. O tę kwotę możemy pomniejszyć oczekiwaną wypłatę z naszego prywatnego portfela.
5 000,00 zł – 2 100,00 zł = 2 900,00 zł
2 900,00 zł x 12 = 34 800 zł/rocznie
Potrzebny kapitał:
34 800,00 zł x 25 = 870 000,00 zł
Analogicznie, aby zebrać taki kapitał przy takich samych założeniach jak wcześniej powinieneś odkładać rocznie ok:
9 400 zł/rocznie wykorzystując zwykłe konto,
7 900 zł/rocznie wykorzystując IKZE,
8 080 zł/rocznie wykorzystując IKE.
Moja strategia inwestowania wykorzystująca IKE i IKZE
Przyznaję, że przez długi czas nie korzystałem z możliwości, jakie dają rachunki IKE i IKZE. Z jednej strony dlatego, że chciałem finansować swoje koszty życia z portfela inwestycyjnego wcześniej, niż powszechny wiek emerytalny (ale jak się okazuje, nawet przy takim założeniu i tak opłaca się korzystać z IKE czy IKZE). Z drugiej strony moja strategia inwestycyjna i aktywa, które kupowałem nie bardzo dała się „opakować” w konta IKE/IKZE. Zacząłem jednak budować nową strategię i od 2021 roku buduję mój fundusz rentierski według nowych założeń, wykorzystując przy tym również konta IKE oraz IKZE).
Główne założenia:
W swoich działaniach w obszarze finansów, w dużej mierze opieram się na filozofii FIRE (Financial Independence Retire Early), wspominałem o tej filozofii przy okazji niektórych wpisów na blogu (na pewno pojawi się jakiś wpis traktujący wyłącznie o FIRE).
W inwestycjach natomiast o szkołę bogleheads (która zresztą jest bardzo popularną, bądź może nawet jest po prostu częścią ruchu FIRE), w skrócie jest to inwestowanie pasywne w oparciu o fundusze indeksowe.
Posiadam kilka portfeli inwestycyjnych, każdy z określonym celem i horyzontem czasowym.
Na potrzeby mojej emerytury jest to tzw „portfel rentierski”, z długim horyzontem czasowym inwestycji tj. do ok. 2045-2050 (25-30 lat).
Portfel czerpie z modelu Global 60/40 (Global stocks/TIPS+Gold). Z tą różnicą, że wykorzystane zostały polskie obligacje skarbowe (antyinflacyjne). Dlaczego polskie? Ze względu na ograniczenie ryzyka walutowego. Inwestowanie w obligacje zagraniczne, jest inwestycją na pary walutowe np. PLN – EUR, czy PLN – USD. A w związku z tym, iż obligacje w moim portfelu mają być „hamulcowym” zmienności, to doszedłem do wniosku że najlepszym wyborem są po prostu polskie obligacje skarbowe. Nie chcę aby w w tej części portfela dochodziło do dużych wahań (które w obligacjach zagranicznych, mogłyby być powodowane zmianą kursów walut względem PLN).
Złoto traktuję jako agresywniejszą część. Szczególnie w krótkim terminie wahania na złocie potrafią być znaczące. W długim terminie (jak moim), powinny przynieść zadawalającą stopę zwrotu, szczególnie w aktualnym środowisku gospodarczym (ujemne realne stopy procentowe – negatywne stopy procentowe). Złoto jest również formą dywersyfikacji w stosunku do systemu finansowego. A w okresach paniki stanowi bezpieczną przystań oraz potrafi uspokajać psychikę inwestora.
Akcje to natomiast główny motor wzrostu dla portfela. Zdecydowałem się na globalny rynek akcji. To jest zarówno rynki rozwinięte, jak i rozwijające się (i to właśnie te aktywa kupuję na rachunkach „zapakowanych” do IKE/IKZE).
Tak wygląda struktura portfela:
Struktura portfela rentierskiego Macieja
A tak „klocki” do budowy portfela:
W tabeli umieściłem produkty/aktywa, które kupuję do mojego portfela rentierskiego wraz z najważniejszymi informacjami. Informacje trochę w formie skrótów myślowych, a tym artykule to już nie miejsce aby opisywać je bardziej sczegółowo.
Obecnie 7,25% w pierwszym roku, a potem 1,25% + inflacja (EDO)
Obecnie 7,5% w pierwszym roku, a potem 1,75% + inflacja (ROD)
Roczna kapitalizacja odsetek
Wcześniejsza sprzedaż to max. 2%
1 uncja to najoptymalniejsza wielkość – cena to ok. 105% ceny rynkowej
5% marży od ceny SPOT złota
Aktywa, które zapakowałem do IKE oraz IKZE to akcje (ETF-y akcyjne). Wybrałem więc konto IKE oraz IKZE w formie rachunku maklerskiego, z dostępem do giełd zagranicznych. Wybrane przeze mnie konto maklerskie umożliwia inwestowanie w akcje (poza GPW) również na rynkach USA (NYSE, NASDAQ, NYSE-MKT), Wielka Brytania (LSE), Niemcy (XETRA) oraz Francja, Belgia, Holandia (EURONEXT).
Disclaimer
Treść wpisu jest wyłącznie wyrazem osobistych poglądów autora i nie stanowi „rekomendacji” w rozumieniu przepisów Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych lub ich emitentów (Dz. U. z 2005 r. Nr 206, poz. 1715).
CEO & Co-Founder MoMoney spółki technologicznej z obszaru fintech, wdrażającej oprogramowanie managera finansów osobistych (Personal Finance Managament), które pomaga użytkownikom świadomie zarządzać ich pieniędzmi.
Aplikacja ma za zadanie odciążyć użytkownika w zakresie planowania i realizacji budżetu domowego, określania celów finansowych i realizacji planu.
Dzięki momoney.pl w prosty sposób możesz stworzyć budżet domowy, zacząć świadomie zarządzać pieniędzmi i przejąć nad nimi kontrolę. Wypracujesz prawidłowe nawyki, które pomogą zacząć oszczędzać i budować niezależność finansową. A więcej środków ze świadomego wydawania pieniędzy, to większa ilość wolnego czasu i możliwość spełniania marzeń.
Tyle teorii. Posiadanie IKE jednocześnie dla zagranicznego ETF akcyjnego oraz polskich obligacji skarbowych jest niemożliwe więc komplikuje to cały pomysł oszczędzania na emeryturę przez zwykłego Kowalskiego, który nie porusza się w miarę biegle po rynkach finansowych.
Masz rację nie da się. I faktycznie nieco to komplikuje strategię. Jednak decydując się na budowę prywatnej emerytury najpierw musimy wybrać w jakie aktywa chcemy inwestować, a dopiero później sprawdzić czy możemy je „opakować” w IKE (czy IKZE). Dla takiej prostej struktury gdzie mamy dwa rodzaje aktywów (ETF akcyjny i obligacje skarbowe) lepiej wybrać IKE w formie rachunku maklerskiego i inwestować przez nie w ETF-y. Dlaczego? Ponieważ potencjał wzrostu ETF-u akcyjnego jest o wiele wyższy (w długoterminowym horyzoncie, a przy prywatnym funduszu emerytalnym raczej myślimy o długiej perspektywie) niż obligacji skarbowych. Pisząc wprost wygeneruje większy zysk, od którego nie trzeba będzie płacić podatku „Belki” (optymalizujemy podatek przez konto IKE).
Kamilu, miło mi to czytać. Dziękuje! Zgodnie z sugestią poprawię opis. Będzie bardziej czytelny.
TIPS + GOLD dotyczy tej mniejszej części portfela (czyli 40%), a akcje globalne to 60%. Portfel global 60/40 (akcje globalne/TIPS+GOLD), jest rozwinięciem klasycznego portfela 60/40. Część akcyjna posiada ekspozycję na szerszy rynek (globalny), niż jego klasyczny odpowiednik (amerykańskie spółki z indeksu S&P500). Natomiast druga część została zmodyfikowana o złoto. Oryginał to były amerykańskie obligacje skarbowe indeksowane o inflację (TIPS – Treasury Inflation Protected Securities). W modyfikacji jest 20% obligacji i 20% złota.
Ja zrobiłem jeszcze lekki tuning i jako inwestor z Polski zastąpiłem amerykańskie TIPSy, polskimi EDO (10-letnie obligacje skarbowe indeksowane inflacją) oraz ROD (12-letnie obligacje skarbowe indeksowane inflacją).
Tak na prawdę na emeryturze będziemy żyli dłużej. Kobiety, które dożyją 60 lat przeżyją jeszcze 22 lata, a mężczyźni 18 lat. A co do reguły 4% to zapewne czytałeś, że jest ona trochę zbyt optymistyczna. W przypadku wcześniejszej emerytury lepiej mówić o 3%.
Obyśmy żyli jak najdłużej 🙂 Reguła 4% jest obecnie często kwestionowana i faktycznie zalecane jest ostrożniejsze podejście. Mimo to, jest to dobry punkt wyjścia i łatwo liczy się kapitał (łatwy do zapamiętania mnożnik x25).
8 Comments
Od kiedy wczytuję się w pismo z ZUSu z prognozowaną emeryturą to i IKE i IKZE pod kurek wykorzystuje. 🙂
Ja również „ładuje się” pod kurek. Nawet nie czytając pism z ZUSu 😅
Dzięki za komentarz @Łukasz.
Tyle teorii. Posiadanie IKE jednocześnie dla zagranicznego ETF akcyjnego oraz polskich obligacji skarbowych jest niemożliwe więc komplikuje to cały pomysł oszczędzania na emeryturę przez zwykłego Kowalskiego, który nie porusza się w miarę biegle po rynkach finansowych.
Masz rację nie da się. I faktycznie nieco to komplikuje strategię. Jednak decydując się na budowę prywatnej emerytury najpierw musimy wybrać w jakie aktywa chcemy inwestować, a dopiero później sprawdzić czy możemy je „opakować” w IKE (czy IKZE). Dla takiej prostej struktury gdzie mamy dwa rodzaje aktywów (ETF akcyjny i obligacje skarbowe) lepiej wybrać IKE w formie rachunku maklerskiego i inwestować przez nie w ETF-y. Dlaczego? Ponieważ potencjał wzrostu ETF-u akcyjnego jest o wiele wyższy (w długoterminowym horyzoncie, a przy prywatnym funduszu emerytalnym raczej myślimy o długiej perspektywie) niż obligacji skarbowych. Pisząc wprost wygeneruje większy zysk, od którego nie trzeba będzie płacić podatku „Belki” (optymalizujemy podatek przez konto IKE).
Dziękuje za komentarz @Fabian.
Świetny tekst ukazujący sam konkret. W nawiasie przy opisie portfela global 60/40 poprawił bym opis na (akcje globalne/ TIPS+GOLD)
Kamilu, miło mi to czytać. Dziękuje! Zgodnie z sugestią poprawię opis. Będzie bardziej czytelny.
TIPS + GOLD dotyczy tej mniejszej części portfela (czyli 40%), a akcje globalne to 60%. Portfel global 60/40 (akcje globalne/TIPS+GOLD), jest rozwinięciem klasycznego portfela 60/40. Część akcyjna posiada ekspozycję na szerszy rynek (globalny), niż jego klasyczny odpowiednik (amerykańskie spółki z indeksu S&P500). Natomiast druga część została zmodyfikowana o złoto. Oryginał to były amerykańskie obligacje skarbowe indeksowane o inflację (TIPS – Treasury Inflation Protected Securities). W modyfikacji jest 20% obligacji i 20% złota.
Ja zrobiłem jeszcze lekki tuning i jako inwestor z Polski zastąpiłem amerykańskie TIPSy, polskimi EDO (10-letnie obligacje skarbowe indeksowane inflacją) oraz ROD (12-letnie obligacje skarbowe indeksowane inflacją).
Tak na prawdę na emeryturze będziemy żyli dłużej. Kobiety, które dożyją 60 lat przeżyją jeszcze 22 lata, a mężczyźni 18 lat. A co do reguły 4% to zapewne czytałeś, że jest ona trochę zbyt optymistyczna. W przypadku wcześniejszej emerytury lepiej mówić o 3%.
Obyśmy żyli jak najdłużej 🙂 Reguła 4% jest obecnie często kwestionowana i faktycznie zalecane jest ostrożniejsze podejście. Mimo to, jest to dobry punkt wyjścia i łatwo liczy się kapitał (łatwy do zapamiętania mnożnik x25).
pozdrawiam
Maciej