Czym jest zdolność kredytowa i jak zwiększyć swoje szanse na kredyt?
Planujesz ubiegać się o kredyt, ale nie masz pewności, jaką kwotę możesz otrzymać? Wiele zależy od Twojej zdolności kredytowej – im jest wyższa, tym większe masz szanse na uzyskanie wyższego finansowania.
Zdolność kredytowa to jak casting do roli idealnego kredytobiorcy – musisz udowodnić bankowi, że tak świetnie radzisz sobie finansowo, że w sumie kredyt to dla Ciebie tylko formalność.
Kluczowe wnioski:
Twoja zdolność kredytowa to najważniejszy czynnik decydujący o wysokościkredytu, jaki możesz otrzymać.
Banki analizują nie tylko Twojedochody, ale także wydatki, zobowiązaniafinansowe i historiękredytową.
Nawet wysokiwkładwłasny nie gwarantuje otrzymania kredytu, jeśli Twoje dochody są niewystarczające.
Możesz zwiększyć swoją zdolność kredytową poprzez redukcję zobowiązań, zwiększenie dochodów i dłuższyokreskredytowania (do 25 lat).
Przed złożeniem wniosku warto sprawdzić swoją zdolność kredytową samodzielnie lub skonsultować się z doradcą finansowym
Regularne prowadzenie budżetu domowego pozwala lepiej kontrolować swoje finanse i przygotować się do uzyskania kredytu hipotecznego.
Zgodnie z ustawową definicją (Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe), jest to:
Art. 70. 1 Prawo bankowe"
„[...] Zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie. Kredytobiorca jest obowiązany przedłożyć na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do dokonania oceny tej zdolności. […] Kredytobiorca jest obowiązany umożliwić podejmowanie przez bank czynności związanych z oceną sytuacji finansowej i gospodarczej oraz kontrolę wykorzystania i spłaty kredytu.”
Brzmi skomplikowanie? Nic dziwnego – prawniczy żargon sprawia, że ustawowa definicja może nie być do końca jasna. W uproszczeniu zdolność kredytowa to nic innego jak ocena banku dotycząca tego, jaka jest maksymalna kwota, jaką jako kredytobiorca jesteś w stanie przeznaczyć co miesiąc na ratę nowego zobowiązania kredytowego. Na jej podstawie bank określa maksymalną kwotę kredytu, jaką może udzielić wnioskodawcy, upewniając się, że spłata miesięcznych rat nie będzie stanowiła dla niego problemu.
Analiza zdolności kredytowej to jeden z najważniejszych etapów procesu kredytowego, zwłaszcza w przypadku kredytów hipotecznych. To właśnie na jej podstawie bank decyduje, czy przyzna Ci finansowanie, jaką maksymalną kwotę możesz pożyczyć oraz jakie będą warunki kredytu.
Jak więc zbudować swoją zdolność kredytową i sprawić, by instytucje finansowe zobaczyły w Tobie klienta godnego zaufania? O tym dowiesz się w tym artykule.
MoMoney - aplikacja do budżetowania i zarządzania finansami
Oszczędzaj więcej, wydawaj mądrzej i spraw, aby Twoje pieniądze pomogły realizować Twoje cele i marzenia!
Odnosi się do możliwości finansowej spłaty kredytu. Bank analizuje, czy na podstawie Twoich dochodów, wydatków i zobowiązań, będziesz w stanie regularnie spłacać nowy kredyt. Jest to aspekt „matematyczny” oceny.
Wiarygodność kredytowa
Dotyczy historii Twoich zobowiązań i tego, jak spłacałeś swoje długi w przeszłości. Opiera się na raportach BIK i scoringu kredytowym. Terminowe spłaty w przeszłości zwiększają Twoją wiarygodność.
Możesz mieć wysoką zdolność kredytową (wysokie zarobki, mało zobowiązań), ale niską wiarygodność (np. spóźnienia w spłacie rat). W takim przypadku bank może odmówić Ci kredytu. Zdolność kredytowa mówi bankowi „czy jesteś w stanie spłacać kredyt”, a wiarygodność kredytowa – „czy na podstawie przeszłości można Ci zaufać jako kredytobiorcy”.
Dlaczego warto ocenić swoje możliwości finansowe
Będziesz znać realny budżet i unikniesz ryzyka utraty zadatku
Bez wcześniejszej oceny własnych możliwości finansowych łatwo wpaść w pułapkę podpisania umowy przedwstępnej na nieruchomość, na którą tak naprawdę Cię nie stać. Jeśli nie uzyskasz wystarczającego finansowania z banku, grozi Ci utrata wpłaconego zadatku. Znając realne widełki cenowe, możesz skupić się na ofertach, które są w Twoim zasięgu, zamiast angażować się w nierealne transakcje.
Dopasujesz kredyt do swoich możliwości finansowych
Nie chodzi tylko o to, na jaką maksymalną kwotę kredytu pozwala Ci bank, ale o to, ile faktycznie możesz komfortowo spłacać, nie narażając się na problemy finansowe. Ocena własnych finansów pomoże Ci określić, jaka rata będzie bezpieczna dla Twojego budżetu domowego i uniknąć nadmiernego obciążenia.
Masz czas na poprawienie swojej zdolności kredytowej
Jeśli analiza finansowa pokaże, że Twoja zdolność kredytowa nie jest wystarczająca, będziesz mieć czas na jej poprawienie, np. poprzez spłatę drobnych zobowiązań, zwiększenie dochodów czy ograniczenie wydatków. Odpowiednie przygotowanie może nie tylko zwiększyć Twoje szanse na kredyt, ale także pozwolić Ci uzyskać lepsze warunki finansowe.
Wzmocnisz swoją pozycję negocjacyjną
Znając swoją rzeczywistą zdolność kredytową, możesz skuteczniej negocjować warunki kredytu z bankiem. Wiedza o tym, w jakim zakresie możesz się poruszać, daje Ci przewagę podczas rozmów i pozwala na świadome wybieranie najlepszych ofert.
Unikniesz ryzyka nadmiernego zadłużenia
Nieprzemyślane zobowiązania mogą prowadzić do problemów finansowych, zwłaszcza w przypadku nagłych zmian sytuacji życiowej, takich jak utrata pracy czy wzrost stóp procentowych. Przemyślana analiza finansowa pozwoli Ci zabezpieczyć się przed pułapką zbyt wysokich rat i problemami w przyszłości.
Co wpływa na zdolność kredytową? Kluczowe czynniki
Banki analizują wiele czynników, zanim zdecydują, czy udzielić kredytu i na jaką kwotę. Ostateczna decyzja zależy od Twojej sytuacji finansowej, historii kredytowej oraz warunków samego kredytu.
Najprostszy sposób na zrozumienie zdolności kredytowej można sprowadzić do wzoru:
Dochody netto – Koszty utrzymania – Zobowiązania = Maksymalna Rata
Na tej podstawie bank ocenia, ile środków możesz przeznaczyć na spłatę kredytu po uwzględnieniu wszystkich kosztów życia i aktualnych zobowiązań finansowych. Choć wydaje się to proste, analiza zdolności kredytowej jest bardziej złożona. Można ją podzielić na dwa główne obszary: analizę ilościową i analizę jakościową.
1. Analiza ilościowa – Twoja sytuacja finansowa
To twarde dane liczbowe, na podstawie których bank oblicza, czy Twoje finanse pozwalają na obsługę nowego kredytu. W tej kategorii kluczowe są:
✔ Wysokość uzyskiwanych dochodów – Nie każdy rodzaj dochodu jest akceptowany przez banki w tej samej formie. Liczą się źródło i stabilność zarobków.
✔ Miesięczne koszty utrzymania – Czynsz, rachunki za media, transport, jedzenie, ubezpieczenia i inne stałe wydatki.
✔ Zobowiązania finansowe – Spłacane kredyty, raty za sprzęt, limity na kartach kredytowych i w rachunku, poręczenia innych kredytów.
Do tego momentu wszystko sprowadza się do matematyki. Bank sprawdza, czy po odjęciu wydatków od dochodów zostaje Ci wystarczająco dużo środków na spłatę kredytu hipotecznego.
2. Analiza jakościowa – czynniki wpływające na ocenę ryzyka
Tu bank bierze pod uwagę elementy, które mogą wpłynąć na Twoją sytuację finansową w przyszłości.
✔ Wiek – Kredyt hipoteczny najczęściej powinien zostać spłacony przed ukończeniem 67. roku życia, choć niektóre banki akceptują kredytobiorców do 70, a nawet 80 lat.
✔ Stan cywilny – Posiadanie współmałżonka może być traktowane jako dodatkowe zabezpieczenie finansowe w przypadku trudności ze spłatą.
✔ Liczba osób na utrzymaniu – Im więcej osób w gospodarstwie domowym, tym większe koszty utrzymania bank przyjmuje w kalkulacji.
✔ Staż pracy i forma zatrudnienia – Banki preferują stabilne zatrudnienie, najlepiej na umowę o pracę na czas nieokreślony. W przypadku działalności gospodarczej wymagane jest minimum 12 miesięcy działalności.
✔ Wykonywany zawód i zajmowane stanowisko – Niektóre profesje, jak lekarze, prawnicy czy pracownicy sektora IT, mogą uzyskać kredyt na preferencyjnych warunkach.
✔ Status mieszkaniowy i majątkowy – Posiadanie nieruchomości czy innych aktywów może być postrzegane jako dodatkowa stabilność finansowa.
✔ Historia kredytowa – Pozytywna historia w BIK ułatwia uzyskanie kredytu, ale jej brak nie oznacza automatycznie odmowy. Natomiast opóźnienia w spłacie wcześniejszych zobowiązań mogą znacząco obniżyć Twoją wiarygodność kredytową.
Co wpływa na Twoją zdolność kredytową? Sprawdź najważniejsze czynniki, które banki biorą pod uwagę przy ocenie zdolności kredytowej.
Warto podkreślić, że brak historii kredytowej nie oznacza negatywnej decyzji kredytowej, ale negatywna historia w BIK już tak. Nie daj się nabrać na internetowe porady typu „weź coś na raty, żeby zbudować historię kredytową” – banki nie uznają takiego podejścia, a krótkoterminowe zobowiązania mogą wręcz obniżyć Twoją zdolność.
Jakie źródła dochodu akceptują banki przy ocenie zdolności kredytowej?
Jednym z kluczowych elementów wpływających na zdolność kredytową jest źródło dochodu. Banki nie tylko analizują jego wysokość, ale także stabilność i przewidywalność. Różne źródła dochodu a mają różną „punktację” w oczach banków – im większa przewidywalności i stabilność, tym większa szansa na uzyskanie kredytu na korzystnych warunkach.
1. Umowa o pracę – najbardziej stabilne źródło dochodu
Umowa o pracę na czas nieokreślony to najlepszy wariant dla banków, ponieważ oznacza stabilność zatrudnienia i regularność dochodów. Jeśli masz taką umowę, banki najchętniej udzielą Ci kredytu, często na najlepszych warunkach.
Jednak nie tylko forma umowy ma znaczenie – ważne jest również to, kto jest Twoim pracodawcą:
Pracodawca publiczny (administracja rządowa, samorządowa, uczelnie, służby mundurowe itp.) – najbardziej stabilne zatrudnienie. Pracownicy budżetówki mają wysoką wiarygodność w oczach banków, ponieważ ich miejsca pracy są stosunkowo bezpieczne, a dochody regularne.
Duże firmy prywatne (korporacje, duże przedsiębiorstwa) – stabilne źródło dochodu, zwłaszcza jeśli firma istnieje od lat i ma dobrą kondycję finansową.
Średnie i małe firmy prywatne – banki mogą podchodzić ostrożniej, zwłaszcza jeśli przedsiębiorstwo działa na rynku stosunkowo krótko.
Mikroprzedsiębiorstwa i jednoosobowe działalności gospodarcze (JDG) – jeśli Twój pracodawca prowadzi małą firmę, bank może uznać, że Twoje zatrudnienie jest mniej stabilne. W niektórych przypadkach banki mogą wymagać dodatkowych dokumentów potwierdzających regularność wypłat.
➡ Umowa o pracę na czas określony – również akceptowana, ale banki mogą wymagać, aby była zawarta na co najmniej 6-12 miesięcy do przodu. W niektórych przypadkach wymagany jest staż pracy u obecnego pracodawcy wynoszący minimum 6 miesięcy.
2. Własna działalność gospodarcza w formie JDG
Forma rozliczenia z urzędem skarbowym
To, w jaki sposób rozliczasz swoje dochody, wpływa na sposób wyliczania zdolności kredytowej:
✔ Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów (PKPiR) – najbardziej preferowana przez banki forma rozliczenia. Bank bierze pod uwagę dochód netto (przychód minus koszty i podatek).
✔ Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – tutaj banki nie liczą dochodu wprost, ponieważ nie znają kosztów działalności. W zależności od branży i banku przyjmują około 40% dochodu netto (maksymalnie do 60%).
✔ Karta podatkowa – najtrudniejsza do zaakceptowania. Banki obliczają dochód, mnożąc wysokość podatku przez 7 (czasami stosują mnożniki 8 lub 9).
💡 Każdy bank inaczej liczy zdolność kredytową dla JDG, dlatego warto porównać oferty przed złożeniem wniosku.
Czas trwania działalności
Niezależnie od sposobu rozliczania działalność musi istnieć minimum 12 miesięcy.
❗ Jeśli działalność była zawieszona, okres ten liczy się od momentu jej wznowienia – banki wymagają wtedy co najmniej 12 miesięcy od odwieszenia.
Wyliczanie średniego dochodu
Banki przyjmują różne metody wyliczania dochodu przedsiębiorcy:
Najczęściej liczy się średnia z ostatniego zeznania podatkowego (PIT).
Niektóre banki analizują dwa ostatnie lata i biorą pod uwagę ten gorszy wynik, jeśli nastąpiła różnica w dochodach.
W przypadku dużych wahań dochodów bank może zażądać dodatkowych dokumentów (np. wyciągów z konta firmowego).
3. Inne źródła dochodu akceptowane przez banki
Oprócz umowy o pracę i działalności gospodarczej banki mogą akceptować również inne formy dochodu, choć ich traktowanie zależy od konkretnej instytucji finansowej. Do pozostałych źródeł zaliczamy:
Umowa o dzieło
Umowa zlecenie
Dochody z tytułu pełnienia funkcji lub powołania na członka zarządu spółki
Dochody z najmu i dzierżawy
Dywidendy
Przychody z depozytów bankowych – lokaty, konta oszczędnościowe itp.
Przychody z tytułu praw autorskich
Dochody zagraniczne
Działalność rolnicza
Zasiłek macierzyński
Stała emerytura lub renta
Każde z tych źródeł może być traktowane inaczej w zależności od banku – niektóre uznają je w pełni, inne wymagają dodatkowych dokumentów lub ograniczają procentowy udział w zdolności kredytowej.
Jakich dochodów nie akceptują banki przy ocenie zdolności kredytowej?
Nie wszystkie źródła dochodu są uznawane przez banki przy ocenie zdolności kredytowej. Nawet jeśli generują regularne wpływy, mogą być niestabilne, trudne do zweryfikowania lub obciążone wysokim ryzykiem. Oto dochody, które banki najczęściej nie akceptują:
Zyski ze sprzedaży papierów wartościowych (np. akcji, obligacji, funduszy inwestycyjnych): Banki nie uwzględniają jednorazowych zysków z inwestycji kapitałowych, ponieważ są one nieregularne i zależne od sytuacji rynkowej.
Zarobki w okresie próbnym: Banki często nie uwzględniają wynagrodzenia w okresie próbnym, ponieważ istnieje ryzyko, że zatrudnienie nie zostanie przedłużone.
Alimenty: Nie są traktowane jako dochód kredytobiorcy, lecz jako świadczenie na rzecz dziecka, dlatego większość banków ich nie uwzględnia.
Stypendia: Stypendia naukowe, socjalne i sportowe są przyznawane na określony czas i nie gwarantują stabilności finansowej.
Świadczenie 800+ (dawniej 500+): Niektóre banki mogą uwzględnić to świadczenie jako dodatkowe wsparcie finansowe, ale nie traktują go jako głównego dochodu przy ocenie zdolności kredytowej.
Świadczenia wychowawcze i zasiłki: Takie jak zasiłek rodzinny, becikowe czy świadczenia pielęgnacyjne nie są uznawane przez banki jako stabilne źródło dochodu.
Dodatki mieszkaniowe: Dodatki te mają charakter socjalny i tymczasowy, dlatego banki nie biorą ich pod uwagę.
Renty czasowe: Renty przyznawane na określony czas nie gwarantują ciągłości dochodu, dlatego większość banków ich nie akceptuje.
Niestałe dochody: Premie uznaniowe, jednorazowe wynagrodzenia czy dochody o nieregularnym charakterze nie są brane pod uwagę przy wyliczaniu zdolności kredytowej.
Dochody z działalności nierejestrowanej: Banki nie akceptują dochodów z działalności, która nie jest formalnie zarejestrowana i nie podlega opodatkowaniu.
Podsumowanie: Banki preferują dochody stałe, udokumentowane i legalnie opodatkowane. Jeśli Twoje źródło dochodu znajduje się w jednej z powyższych kategorii, warto poszukać alternatywnych rozwiązań, takich jak:
Uzupełnienie zdolności kredytowej dodatkowym współkredytobiorcą.
Udokumentowanie dochodów poprzez umowy i rozliczenia z urzędem skarbowym.
Rozważenie innej formy zatrudnienia, która zwiększy Twoją wiarygodność finansową
Program Rodzina 800+ a zdolność kredytową
Świadczenie Rodzina 800+ (wcześniej 500+) to jedno z najczęściej dyskutowanych źródeł dochodu przy ocenie zdolności kredytowej. Banki traktują je bardzo różnie – jedne wliczają je jako dodatkowe wsparcie finansowe, inne całkowicie ignorują. Nie ma jednolitej polityki w tym zakresie, dlatego warto wiedzieć, jak poszczególne banki podchodzą do tego świadczenia.
Bank akceptuje 800+
Bank ignoruje 800+
Część banków traktuje 800+ jako wsparcie domowego budżetu i wlicza jego część do zdolności kredytowej.
Zazwyczaj banki akceptują 50-80% kwoty świadczenia, ale tylko w połączeniu z innymi źródłami dochodu.
Niektóre banki nie uznają świadczenia jako dochodu kredytobiorcy, argumentując, że jest to program rządowy, który może ulec zmianie.
800+ nie jest traktowane jako stały dochód, ponieważ jest wypłacane na dziecko, a nie na kredytobiorcę.
Które banki uwzględniają 800+? (stan na luty 2025)
Banki, które częściowo uwzględniają 800+:
✅ Alior Bank – wlicza 800+ jako wsparcie w kosztach utrzymania.
✅ BNP Paribas – akceptuje świadczenie, jeśli będzie wypłacane przez cały okres kredytowania.
✅ ING Bank Śląski – uwzględnia maksymalnie 50% wartości świadczenia.
✅ PKO BP – bierze pod uwagę 800+, wymagając potwierdzenia wpływów.
✅ Santander Bank Polska – akceptuje, jeśli świadczenie będzie kontynuowane przez co najmniej 10 lat.
✅ Bank Pekao SA – wlicza świadczenie do zdolności kredytowej.
Banki, które NIE uwzględniają 800+:
❌ mBank – całkowicie pomija świadczenie w analizie zdolności kredytowej.
❌ Bank Millennium – od 2025 roku przestaje brać pod uwagę 800+ przy liczeniu zdolności kredytowej.
800+ może pomóc w zdolności kredytowej, ale tylko jako dodatkowy dochód – nigdy jako główne źródło utrzymania. Niektóre banki uznają świadczenie jako wsparcie w kosztach życia, inne je ignorują. Najlepiej skonsultować się z doradcą kredytowym lub sprawdzić politykę konkretnego banku przed złożeniem wniosku.
Wkład własny – jego rola w procesie kredytowym
Wkład własny to jeden z kluczowych elementów branych pod uwagę przy ubieganiu się o kredyt hipoteczny. Nie tylko zwiększa Twoją zdolność kredytową, ale także może wpłynąć na korzystniejsze warunki kredytowe, takie jak niższa marża czy brak konieczności dodatkowego ubezpieczenia.
Dlaczego wkład własny jest tak ważny?
Obniża kwotę kredytu: Im wyższy wkład własny, tym mniejsza kwota kredytu, co oznacza niższą miesięczną ratę i mniejsze koszty odsetkowe.
Zwiększa szanse na uzyskanie kredytu: Banki traktują kredytobiorców z wyższym wkładem własnym jako mniej ryzykownych klientów, co zwiększa szanse na pozytywną decyzję kredytową.
Może obniżyć oprocentowanie kredytu: Niektóre banki oferują lepsze warunki kredytowe, takie jak niższa marża, dla osób, które wnoszą większy wkład własny.
Pozwala uniknąć dodatkowych kosztów (np. ubezpieczenia niskiego wkładu własnego): Jeśli wkład własny jest mniejszy niż 20% wartości nieruchomości, banki mogą wymagać dodatkowego ubezpieczenia, które podnosi całkowity koszt kredytu.
Minimalny wymagany wkład własny w 2025 roku
Standardowo: minimum 20% wartości nieruchomości
Opcjonalnie: 10% wkładu własnego, ale z dodatkowym ubezpieczeniem niskiego wkładu własnego
Większy wkład: niektóre banki mogą wymagać 30-40% wkładu własnego, np. w przypadku niestandardowych nieruchomości lub niestabilnych źródeł dochodu
Wysoki wkład własny a niskie dochody – jak wpływają na zdolność kredytową
Wkład własny ma istotne znaczenie przy ubieganiu się o kredyt hipoteczny, jednak nie zawsze może zrekompensować niskie dochody. Banki analizują nie tylko wysokość wkładu, ale także zdolność kredytową opartą na stabilnych i wystarczających dochodach.
Czy wysoki wkład własny zwiększa szanse na kredyt mimo niskich dochodów?
Może pomóc, ale nie zastąpi zdolności kredytowej: Banki doceniają wysoki wkład własny, ponieważ zmniejsza on ich ryzyko. Jednak kluczowe znaczenie ma to, czy kredytobiorca będzie w stanie regularnie spłacać raty.
Wpływa na lepsze warunki kredytu: Większy wkład własny może oznaczać niższą marżę i korzystniejsze warunki kredytowe, ale nie sprawi, że bank całkowicie pominie analizę dochodów.
Może ułatwić uzyskanie kredytu w niektórych bankach: Niektóre banki są bardziej elastyczne wobec osób z wysokim wkładem własnym, nawet jeśli ich dochody są niższe. Stabilność źródła dochodu nadal pozostaje kluczowym czynnikiem.
Wkład własny zmniejsza ryzyko banku, ale nie zastępuje dochodów
Aby otrzymać kredyt, musisz wykazać zdolność obsługi rat, czyli dochody pozwalające na regularną spłatę zobowiązania.
Dodatkowo bank analizuje wartość nieruchomości w stosunku do kredytu (LTV – Loan-to-Value). Jeśli dochody są zbyt niskie lub nieruchomość nie spełnia wymagań banku jako zabezpieczenie, bank może obniżyć maksymalną kwotę kredytu lub zaproponować inne warunki.
W praktyce nawet duży wkład własny nie gwarantuje pozytywnej decyzji kredytowej, jeśli bank uzna, że kredytobiorca nie będzie w stanie terminowo regulować rat.
Koszty życia a zdolność kredytowa
Przy ocenie zdolności kredytowej banki analizują nie tylko dochody, ale także koszty utrzymania gospodarstwa domowego. Każdy wnioskodawca zobowiązany jest do przedstawienia swoich miesięcznych wydatków, jednak banki często posługują się własnymi standardami minimalnych kosztów utrzymania, opartymi na liczbie osób w gospodarstwie oraz miejscu zamieszkania.
Co się dzieje, gdy deklarowane wydatki są niższe niż przyjęte przez bank?
Jeśli wnioskodawca zadeklaruje koszty utrzymania niższe niż te przyjęte przez bank, instytucja finansowa i tak zastosuje swoje standardowe wartości. Dzieje się tak, ponieważ banki, zgodnie z Rekomendacją T Komisji Nadzoru Finansowego, zobowiązane są do krytycznej weryfikacji deklarowanych przez klientów wydatków, opierając się na obiektywnych danych dotyczących kosztów utrzymania.
Rekomendacja T:
"Analizując wydatki klienta detalicznego, bank powinien uwzględniać je w kwotach odpowiadających ich rzeczywistemu poziomowi, biorąc pod uwagę np. liczbę osób pozostających na jego utrzymaniu, status mieszkaniowy i miejsce zamieszkania. Bank powinien krytycznie weryfikować deklarowany przez klientów poziom wydatków. Weryfikacja ta powinna być oparta na obiektywnych danych dotyczących kosztów utrzymania i wydatków gospodarstw domowych. W szczególności przyjmowane do oceny zdolności kredytowej wydatki, inne niż związane z obsługą zobowiązań kredytowych, nie powinny być niższe, niż wynikające z niezależnych i obiektywnych analiz w zakresie poziomu wydatków gospodarstw domowych. Bank powinien wykazać zasadność założeń przyjętych do weryfikacji poziomu wydatków klienta detalicznego" knf.gov.pl
Jakie koszty warto uwzględnić przy ocenie zdolności kredytowej?
Czynsz i opłaty za mieszkanie: regularne opłaty za wynajem lub utrzymanie własnego lokum.
Rachunki za media: prąd, woda, gaz, ogrzewanie.
Transport: koszty związane z posiadaniem samochodu lub komunikacją publiczną.
Wyżywienie: wydatki na jedzenie i artykuły spożywcze.
Telekomunikacja: abonamenty za telefon, internet, telewizję.
Ubezpieczenia: polisy na życie, zdrowie, mieszkanie czy samochód.
Edukacja: opłaty za szkołę, studia, kursy czy zajęcia dodatkowe dla dzieci.
Inne stałe zobowiązania: np. abonamenty na siłownię, subskrypcje czy inne regularne wydatki.
Użytkownicy MoMoney doskonale znają swoje miesięczne wydatki, ponieważ prowadzenie budżetu domowego pozwala im na świadome zarządzanie finansami. Dzięki temu mogą dokładnie oszacować koszty utrzymania gospodarstwa domowego, co pomaga w realnej ocenie własnych możliwości finansowych przed złożeniem wniosku o kredyt hipoteczny.
Zobowiązania i długi a zdolność kredytowa – co warto wiedzieć
Banki analizując zdolność kredytową, biorą pod uwagę nie tylko dochody i koszty utrzymania, ale także wszystkie aktualne zobowiązania finansowe. Każde zobowiązanie – kredyt, karta kredytowa, limit w koncie czy pożyczka – zmniejsza Twoją zdolność kredytową, nawet jeśli aktualnie z niego nie korzystasz.
Jakie zobowiązania wpływają na zdolność kredytową?
Inne kredyty i pożyczki
Każda miesięczna rata, niezależnie od rodzaju kredytu, obniża kwotę, jaką możesz przeznaczyć na nową ratę kredytu hipotecznego.
Limity na kartach kredytowych i w rachunku osobistym
Nawet jeśli nie korzystasz z limitu kredytowego, bank przyjmuje, że stanowi on potencjalne obciążenie. Przyjmuje się, że około 5% dostępnego limitu miesięcznie jest traktowane jako stałe zobowiązanie.
Łącznie bank uzna, że masz 500 zł dodatkowych zobowiązań miesięcznie, nawet jeśli nie wykorzystujesz limitów.
Alimenty i inne stałe zobowiązania
Jeśli masz zasądzone alimenty lub inne długoterminowe zobowiązania (np. leasing), bank uwzględni je jako stałe wydatki.
Poręczone kredyty
Jeśli poręczyłeś komuś kredyt, bank może uznać go za Twoje zobowiązanie. Oznacza to, że nawet jeśli kredyt spłaca inna osoba, bank może doliczyć pełną kwotę raty do Twoich miesięcznych zobowiązań.
Zakupy ratalne
Każda forma zakupów na raty – sprzęt RTV/AGD, elektronika, meble – wpływa na Twoją zdolność kredytową w taki sam sposób jak zwykły kredyt gotówkowy.
Maksymalna wysokość raty a rekomendacja KNF
Banki muszą przestrzegać wytycznych Komisji Nadzoru Finansowego dotyczących maksymalnego poziomu zadłużenia kredytobiorcy.
"Bank powinien zwracać szczególną uwagę na sytuacje, w których wskaźnik DStI (Debt Service to Income) przekracza 40% dla klientów o dochodach nieprzekraczających przeciętnego poziomu wynagrodzeń w danym regionie zamieszkania oraz 50% dla pozostałych klientów."Rekomendacja S, pkt 9.3, KNF
Wskaźnik DStI oznacza procent dochodu przeznaczony na obsługę długu. Oznacza to, że:
Jeśli zarabiasz 5 000 zł netto, suma Twoich miesięcznych rat kredytowych nie powinna przekraczać 2 500 zł.
Osoby z niższymi dochodami mogą mieć ten limit ustawiony na 40% dochodów.
Jak zwiększyć zdolność kredytową? Praktyczne porady
1
Zaplanuj całe przedsięwzięcie wcześniej
Oceń swoje możliwości finansowe – sprawdź swoją zdolność kredytową, zanim zaczniesz poszukiwać nieruchomości.
Zacznij monitorować budżet domowy – osoby korzystające z narzędzi do zarządzania finansami, np.
MoMoney, dokładnie wiedzą, ile wynoszą ich rzeczywiste koszty utrzymania.
Przygotuj dokumenty – weryfikacja dochodów i historii kredytowej z wyprzedzeniem pozwoli uniknąć niespodzianek.
2
Zmniejsz zobowiązania finansowe
Spłać mniejsze kredyty i pożyczki – każda aktywna rata obniża zdolność kredytową.
Zamknij nieużywane limity – banki traktują limity jako potencjalne zobowiązanie, nawet jeśli ich nie wykorzystujesz.
Nie poręczaj cudzych kredytów – jeśli planujesz kredyt hipoteczny, unikaj dodatkowych zobowiązań w postaci poręczeń.
3
Zmień sposób liczenia dochodu
Stabilna forma zatrudnienia – jeśli masz umowę zlecenie lub prowadzisz działalność gospodarczą, bank może wymagać dłuższego okresu dokumentowania dochodów. Umowa o pracę na czas nieokreślony jest najlepiej oceniana przez banki.
Działalność gospodarcza (JDG) – banki preferują klientów rozliczających się na zasadach ogólnych (KPiR) niż na ryczałcie czy karcie podatkowej.
Współkredytobiorca – jeśli Twoje dochody są zbyt niskie, możesz wziąć kredyt z drugą osobą, co poprawi zdolność kredytową.
4
Zadbaj o wkład własny
Większy wkład własny = większa zdolność kredytowa – banki przychylniej oceniają kredytobiorców, którzy angażują własne środki.
Minimum 20% wkładu własnego – jeśli masz mniej, bank może wymagać dodatkowego ubezpieczenia, co zwiększa koszty kredytu.
Więcej niż 30% wkładu własnego – może wpłynąć na obniżenie marży bankowej i lepsze warunki kredytowe.
5
Zwiększ dochody
Podwyżka lub zmiana pracy – wyższe wynagrodzenie bezpośrednio wpływa na zdolność kredytową.
Dodatkowe źródło dochodu – wynajem nieruchomości, dodatkowa działalność czy praca na zlecenie mogą być brane pod uwagę przez bank.
Dochody zagraniczne – niektóre banki akceptują zarobki z zagranicy, ale wymagają spełnienia określonych warunków.
6
Wydłuż okres kredytowania – UWAGA!
Dłuższy okres kredytowania obniża miesięczną ratę, co może zwiększyć zdolność kredytową.
Im dłuższy okres spłaty, tym wyższe koszty odsetkowe – kredyt na 35 lat może być droższy niż ten na 20 lat.
Zgodnie z wytycznymi KNF banki obliczają maksymalną zdolność kredytową przy okresie 25 lat – nawet jeśli kredyt jest na 30 czy 35 lat, banki nie uwzględnią dłuższego okresu jako sposobu na zwiększenie zdolności kredytowej.
Zalecane podejście – jeśli bank nie chce udzielić kredytu na krótszy okres, wydłużenie kredytowania może być rozwiązaniem tymczasowym. Można później nadpłacić kredyt i skrócić jego czas spłaty.
MoMoney - aplikacja do budżetowania i zarządzania finansami
Oszczędzaj więcej, wydawaj mądrzej i spraw, aby Twoje pieniądze pomogły realizować Twoje cele i marzenia!
Jak sprawdzić swoją zdolność kredytową? Dostępne metody i narzędzia
Dokładne sprawdzenie zdolności kredytowej przed złożeniem wniosku o kredyt hipoteczny pozwala uniknąć rozczarowań i lepiej zaplanować cały proces. Możesz to zrobić na kilka sposobów, ale dwa z nich są szczególnie skuteczne.
1. Kontakt z doradcą kredytowym – profesjonalna analiza i porównanie ofert
Kontakt z doradcą kredytowym to jedna z najlepszych opcji, jeśli zależy Ci na profesjonalnej analizie i porównaniu ofert różnych banków. Doradca nie tylko obliczy Twoją zdolność kredytową, ale także pomoże w dopasowaniu najlepszego kredytu do Twojej sytuacji finansowej. Dzięki znajomości aktualnych procedur bankowych wskaże Ci sposoby na jej poprawę, np. poprzez zmianę formy zatrudnienia czy spłatę drobnych zobowiązań. Może również wspomóc Cię w negocjacjach warunków kredytu oraz skompletowaniu wymaganych dokumentów. Jeśli szukasz wsparcia, warto skorzystać z usług RM Kredyty lub innego specjalisty, który przeprowadzi Cię przez cały proces.
Doradca kredytowy pomoże wyliczyć Twoją zdolność kredytową w różnych bankach i dopasować najlepszą ofertę.
Dzięki znajomości aktualnych procedur bankowych wskaże Ci najlepsze sposoby na poprawę zdolności kredytowej.
Może pomóc w negocjacjach warunków kredytu oraz w skompletowaniu niezbędnych dokumentów.
Jeśli szukasz wsparcia doradcy, możesz skorzystać z usług RM Kredyty lub innego specjalisty, który przeprowadzi Cię przez cały proces.
2. Samodzielne wyliczenie zdolności kredytowej – pełna kontrola nad finansami
Drugą metodą jest samodzielne wyliczenie zdolności kredytowej, co daje pełną kontrolę nad finansami i pozwala uniknąć niespodzianek podczas rozmów z bankiem. Aby to zrobić, należy zsumować swoje dochody netto, a następnie odjąć stałe wydatki, takie jak czynsz, rachunki, koszty transportu, żywność, ubezpieczenia i inne zobowiązania. Kolejnym krokiem jest oszacowanie, jaką kwotę można przeznaczyć na miesięczną ratę kredytu, biorąc pod uwagę wskaźnik DStI (Debt Service to Income). Banki zazwyczaj przyjmują, że suma rat kredytowych nie powinna przekraczać 40–50% dochodu netto.
Zsumuj swoje dochody netto i odejmij stałe wydatki (czynsz, rachunki, transport, jedzenie, ubezpieczenia, inne zobowiązania).
Oblicz, ile możesz przeznaczyć na ratę kredytu – pamiętaj, że banki stosują wskaźnik DStI (Debt Service to Income).
Oszacuj wysokość raty przy różnych okresach kredytowania (np. 20, 25, 30 lat) i oprocentowaniu.
Zwróć uwagę na koszty dodatkowe – ubezpieczenie, prowizję, wkład własny.
„Banki zwracają szczególną uwagę na sytuacje, w których wskaźnik DStI przekracza 40% dla klientów o dochodach nieprzekraczających przeciętnego poziomu wynagrodzeń oraz 50% dla pozostałych.”
✅ Fakt: Sam fakt zawarcia małżeństwa nie zwiększa zdolności kredytowej. Banki oceniają zdolność na podstawie dochodów, kosztów utrzymania i zobowiązań kredytobiorców, a nie ich stanu cywilnego. Jeszcze kilka lat temu związki nieformalne były traktowane jako dwa osobne gospodarstwa domowe, co mogło wpływać na ocenę zdolności. Obecnie banki uznają, że dwie osoby prowadzące wspólne gospodarstwo domowe (bez względu na ślub) mogą składać wniosek jako współkredytobiorcy.
Mit 2: Sprawdzenie zdolności kredytowej w banku obniża scoring w BIK
✅ Fakt: Samo oszacowanie zdolności kredytowej nie wpływa na ocenę w BIK. Badanie zdolności metodą ilościową, np. w kalkulatorach bankowych czy u doradcy kredytowego, nie wymaga podawania danych osobowych i nie generuje zapytania do BIK. Negatywny wpływ na scoring BIK mają jedynie rzeczywiste zapytania kredytowe – czyli sytuacje, w których składasz wniosek o kredyt i bank rzeczywiście sprawdza Twoją historię kredytową.
Mit 3: Trzeba wcześniej zbudować historię kredytową, aby dostać kredyt hipoteczny
✅ Fakt:Nie jest konieczne posiadanie wcześniejszej historii kredytowej, aby otrzymać kredyt hipoteczny. Wiele osób błędnie zakłada, że przed staraniem się o kredyt powinny „zbudować historię”, np. kupując sprzęt AGD na raty lub otwierając kartę kredytową. To nieprawda – banki oceniają zdolność kredytową głównie na podstawie dochodów i zobowiązań, a nie historii kredytowej. Co więcej, posiadanie rat lub karty kredytowej może nawet obniżyć zdolność kredytową, ponieważ stanowią one dodatkowe miesięczne zobowiązania.
Mit 4: Im dłuższy okres kredytowania, tym większa zdolność kredytowa
✅ Fakt:Banki obliczają maksymalną zdolność kredytową przy okresie kredytowania do 25 lat. Nawet jeśli zdecydujesz się na kredyt na 30 czy 35 lat, bank nie weźmie tego pod uwagę przy liczeniu Twojej maksymalnej zdolności. Dłuższy okres oznacza niższą miesięczną ratę, ale nie zwiększa maksymalnej kwoty kredytu, jaką możesz otrzymać.
Mit 5: Im więcej zarabiam, tym większy kredyt dostanę
✅ Fakt: Wysokie dochody pomagają w uzyskaniu kredytu, ale nie są jedynym wyznacznikiem. Banki biorą pod uwagę również koszty życia, zobowiązania finansowe, stabilność zatrudnienia oraz historię kredytową. Osoba z wysokimi zarobkami, ale dużymi miesięcznymi wydatkami, może mieć niższą zdolność kredytową niż ktoś zarabiający mniej, ale z mniejszymi zobowiązaniami.
Mit 6: Zdolność kredytowa jest wszędzie liczona tak samo
✅ Fakt: Każdy bank stosuje własne algorytmy i metody oceny zdolności kredytowej. Możesz mieć zupełnie różne wyniki w różnych instytucjach – dlatego warto porównać oferty i sprawdzić zdolność kredytową w kilku bankach.
Podsumowanie
Zdolność kredytowa to kluczowy element decydujący o tym, czy otrzymasz kredyt hipoteczny i na jakich warunkach. Banki analizują nie tylko Twoje dochody, ale także koszty życia, zobowiązania oraz historię kredytową. Warto wcześniej sprawdzić swoją sytuację finansową i przygotować się na ewentualne poprawki, które mogą zwiększyć Twoje szanse na kredyt. Planowanie, kontrola budżetu i świadome podejście do zobowiązań finansowych pozwolą Ci osiągnąć cel i kupić wymarzoną nieruchomość na najlepszych warunkach.
Zapisz się na nasz newsletter
Zapisz się na newsletter
Dołącz do społeczności osób, które uczą się świadomie zarządzać pieniędzmi, realizować cele finansowe i budować oszczędności. Otrzymuj praktyczne porady, inspiracje i narzędzia prosto na swoją skrzynkę e-mail.
Dziękujemy!
Gratulacje!
Właśnie zrobiłeś pierwszy krok ku lepszemu zarządzaniu swoimi finansami. Na Twoją skrzynkę e-mail wysłaliśmy wiadomość potwierdzającą zapis.
Sprawdzaj swoją skrzynkę, ponieważ wkrótce otrzymasz pierwsze wskazówki i narzędzia, które pomogą Ci zbudować stabilność finansową i realizować Twoje cele.
Masz pytania? Chcesz dowiedzieć się więcej? Odwiedź naszą stronę lub napisz do nas – jesteśmy tutaj, aby Ci pomóc!
CEO & Co-Founder MoMoney spółki technologicznej z obszaru fintech, wdrażającej oprogramowanie managera finansów osobistych (Personal Finance Managament), które pomaga użytkownikom świadomie zarządzać ich pieniędzmi.
Aplikacja ma za zadanie odciążyć użytkownika w zakresie planowania i realizacji budżetu domowego, określania celów finansowych i realizacji planu.
Dzięki momoney.pl w prosty sposób możesz stworzyć budżet domowy, zacząć świadomie zarządzać pieniędzmi i przejąć nad nimi kontrolę. Wypracujesz prawidłowe nawyki, które pomogą zacząć oszczędzać i budować niezależność finansową. A więcej środków ze świadomego wydawania pieniędzy, to większa ilość wolnego czasu i możliwość spełniania marzeń.
