Przedstawiam dwadzieścia osiem sposobów na oszczędności. Nawet jeśli niektóre z nich Cię nie dotyczą, to spróbuj zastosować ich jak najwięcej. Dlaczego? Bo oszczędności się sumują!
28 praktycznych sposobów na zaoszczędzenie pieniędzy
1. Zrób budżet
Jeżeli zastanawiasz się, jak możesz zaoszczędzić pieniądze, to musisz zacząć od przyjrzenia się, ile pieniędzy zarabiasz i ile wydajesz każdego miesiąca. Narzędziem, które Ci w tym pomoże jest budżet domowy. Budżet to jedno z najlepszych narzędzi w Twoim arsenale finansowym, które pomoże Ci w osiągnięciu Twoich celów finansowych.
Wiele osób wzdryga się, już na samo słowo budżet, bo wydaje się… cóż, nudne i ograniczające wolność. No bo kto chce poświęcać swój czas i energię na tworzenie czegoś, co mówi ci, że nie możesz wydawać pieniędzy?
Doskonale to rozumiem, jednak jest to błąd poznawczy (czyli myślowe „pójście na skróty”). Budżet domowy to właśnie pozwolenie na wydawanie pieniędzy! Z tą różnicą, że w sposób przemyślany i zaplanowany. Zaskoczony? Na budżet powinieneś spojrzeć tak, jak na plan gry na konkretny miesiąc, czy nawet cały rok. Budżet, daje Ci możliwość przygotowania planu i wydawania pieniędzy na rzeczy, na których Ci zależy. Bez poczucia wstydu i winy.
Budżet domowy możesz prowadzić na wiele sposobów. Jeśli jesteś tradycjonalistą, to wystarczy Ci zeszyt i długopis. Możesz również skorzystać z arkusza kalkulacyjnego, jeżeli jesteś miłośnikiem formuł i komórek. Jeśli natomiast cenisz sobie wygodę i chcesz mieć wszystko pod ręką to wybierz MoMoney, aplikację do zarządzania budżetem domowy.
Jednym z najlepszych sposobów na zaoszczędzenie pieniędzy jest wyznaczenie sobie celu. Zacznij od zastanowienia się, na co możesz chcieć zaoszczędzić – zarówno w krótkim okresie (od jednego do trzech lat), średnioterminowym (cztery-dziewięć lat), czy długoterminowym (dziesięć i więcej lat). Następnie oszacuj, ile pieniędzy będziesz potrzebować i do kiedy chcesz zebrać tą kwotę.
SMART cele
Wyznaczanie celów, zwiększa motywację i wytrwałość. Aby być skutecznym, Twoje cele powinny być SMART.
Bądź konkretny: Zamiast „zaoszczędzę na dom ” Twoim celem powinno być „ zaoszczędzę 150 000 złotych na wkład własny ”.
Bądź realistą: Cel nie powinien być błogim życzeniem, jeżeli nie jesteś w stanie go osiągnąć, to przemyśl go jeszcze raz i zmodyfikuj, inaczej się zdemotywujesz.
Podaj terminy: Kiedy chcesz kupić ten dom, kupić nowy samochód, przejść na emeryturę lub wysłać swoje dzieci na studia? Ustaw docelową datę, do której musisz osiągnąć swój cel.
Cele nadają sens i pomagają w byciu wytrwałym.
Przykładowe cele krótkoterminowe:
fundusz awaryjny, urlop, zaliczka na samochód
Przykładowe cele średnioterminowe:
zaliczka na dom lub remont generalny
Przykładowe cele długoterminowe:
edukacja Twoich dzieci, emerytura
Szybka wskazówka
Wyznacz mały, osiągalny krótkoterminowy cel na coś, co sprawi Ci przyjemność, ale wykracza poza miesięczny budżet. Na przykład nowy rower, wypad weekendowy poza miasto czy prezent świąteczny. Osiągnięcie mniejszych celów – i cieszenie się nagrodą, na którą zaoszczędziłeś – może dać ci impuls psychologiczny, ułatwiający dalsze oszczędzanie na większe cele i wzmacniające nowy nawyk.
Po rozpoczęciu budżetowania i wyznaczeniu celów, to prawdopodobnie priorytety będą miały największy wpływ na sposób, w jaki alokujesz swoje oszczędności.
Organizując budżet, wydatki (i oszczędności) najlepiej ująć w proste kategorie: 1. potrzeba, 2. zachcianka. Po rozdzieleniu co jest faktyczną potrzebą, a co tylko zachcianką, należy ułożyć je według priorytetów. Na samej górze te najważniejsze, a na dole te najmniej ważne.
Im bardziej Ci na czymś zależy, tym wyższy priorytet powinno to mieć i tym wyższą pozycję powinno zajmować w Twoim budżecie. Na przykład, jeśli planujesz super wyjazd wakacyjny w najbliższe lato lub wiesz, że będziesz wkrótce wykupował auto z leasingu, to zacznij oszczędzać już teraz. Kieruj swoje pieniądze najpierw na to, na czym Ci najbardziej zależy. Nie będziesz wtedy zaskoczony na koniec miesiąca, że znowu zabrakło Ci pieniędzy na oszczędności. Bo oszczędności to nie to co zostało Ci na koniec, a to co odłożyłeś już na samym początku miesiąca.
4. Oszczędzaj pieniądze automatycznie
W efektywnym oszczędzaniu ważne jest to, aby przelew na oszczędności zrobić już na początku miesiąca. Zaraz po tym jak otrzymasz wynagrodzenie. Jednak dla wielu z nas problemem okazuje się to, że prawie nigdy nie mamy wystarczająco wolnego czasu, aby wykonać ten przelew. A później okazuje się, że zostało nam zbyt mało pieniędzy na oszczędności.
Czy wiesz, że możesz zaoszczędzić pieniądze, nie myśląc o tym? Ustaw swoim systemie bankowym automatyczne przelewy, za pomocą których, środki finansowe będą wysyłane na spłatę kredytu, konto oszczędnościowe i na konto inwestycyjne.
Dodatkowo ustaw w kalendarzu przypomnienia, o tym, że musisz zajrzeć do swojego budżetu domowego.
Oszczędności to to, co odłożyłeś na początku miesiąca, a nie to co zostało na jego koniec.
5. Śledź swoje wydatki
Gdy masz już swój budżet, nieważne czy w zeszycie czy w aplikacji, to aby go poprawnie zrealizować, musisz aktywnie śledzić swoje wydatki. Budżet to plan dla Twoich pieniędzy, teraz liczy się jego realizacja. Kolejnym krokiem do rozpoczęcia oszczędzania jest ustalenie, ile wydajesz. Śledź wszystkie swoje wydatki. Prawdopodobnie będziesz zaskoczonym tym, ile wydajesz na jedzenie na mieście, bądź jak potrafią rozsadzać budżet drobne wydatki jak kawa na wynos.
Za każdym razem, gdy coś kupujesz, poświęć chwilę, aby to zapisać. Gdy masz już swoje dane, uporządkuj wartości według kategorii, takich jak np. Kredyty, Oszczędności i cele, Żywność, MIeszkanie, Transport, Jakość życia, Osobiste, Prezenty i dobroczynność i zsumuj każdą kwotę. Nie tylko stworzysz jasny obraz tego, dokąd idą Twoje pieniądze, ale także zmusisz się do prawdziwego „zobaczenia” swoich nawyków zakupowych.
6. Zwiększaj swoje dochody
Jeżeli nie jesteś w stanie wycisnąć już żadnych racjonalnych oszczędności, to zwiększ swoje dochody. Najlepszym sposobem oszczędzania jest zwiększanie zarobków, przy jednoczesnym utrzymaniu kosztów na niskim poziomie. Możesz wygenerować w ten sposób kolejne kilkaset czy kilka tysięcy złotych miesięcznie.
Mając własną firmę warto pomyśleć o pozyskaniu nowych klientów, a pracując na etacie powalczyć o podwyżkę. Zdobywaj nowe umiejętności i wiedzę, która pozwoli Ci zarabiać więcej. Czy to w pracy na etacie, czy we własnym biznesie.
7. Pożegnaj się z długiem
Jeżeli posiadasz jeszcze długi konsumenckie, to spłać je wszystkie. Dług okrada cię z twoich dochodów! Jedynym kredytem, który możesz zostawić (zajmiesz nim się później) to kredyt hipoteczny.
W swoim budżecie utwórz kategorię KREDYTY, a następnie oddzielną podkategorię dla każdego kredytu, pożyczki itp. Ułóż je od najmniejszego do największego i spłacaj po kolei. Sugeruje, żeby umieścić tę kategorię na pierwszym miejscu (najwyższy priorytet). Trudno mówić o realizacji marzeń, jeżeli nadal masz kredyty. Korzystaj z nich rozważnie, jeżeli Cię na coś nie stać po prostu tego nie kupuj.
Po uwolnieniu dochodu od rat kredytowych, możesz go w końcu wykorzystać do osiągnięcia postępów w osiąganiu celów oszczędnościowych.
8. Ogranicz koszty transportu
Czy na pewno wszędzie musisz poruszać się własnym autem? A może w ogóle go nie potrzebujesz? Koszty zakupu samochodu, paliwo, ubezpieczenie, serwis, koszty parkowania, wymiana opon, myjnia, mogą sumować się do naprawdę olbrzymich kwot!
Zsumuj wszystkie ponoszone wydatki w ciągu roku, a następnie podziel otrzymaną kwotę przez roczny przebieg Twojego auta. Otrzymasz prawdziwy koszt posiadania auta. Czy jest tego wart? Nie wiem, sam musisz sobie na to odpowiedzieć. Spójrz na powody, dla których używasz auta. Wygoda? Bezpieczeństwa? Prestiż? Brak alternatyw?
Jedzenie jest niezbędne, ale koszty produktów spożywczych mogą łatwo wymknąć się spod kontroli. Wiele osób, jest zszokowanych, gdy dowiaduje się, ile faktycznie wydają w sklepie spożywczym każdego miesiąca. A jeśli jesteście przeciętną czteroosobową rodziną, to prawdopodobnie wydatki na jedzenie stanowią 1/4 wydatków w ogóle! Według danych GUS średnio stanowią 26,4% wydatków ogółem w budżecie domowym3
Z jednej strony jeść po prostu trzeba, więc nie pozbędziemy się tych kosztów, a z drugiej jednostkowo produkty spożywcze mają niską cenę, więc często się je bagatelizuje. Jednak te niewielkie wydatki, na koniec miesiąca sumują się do coraz większych kwot. A rocznie może być to kilkanaście – kilkadziesiąt tysięcy złotych. Jest o co walczyć.
Chcesz zaoszczędzić pieniądze i czas? Zacznij od sporządzania planu posiłków i trzymania się listy zakupów. Planuj posiłki co tydzień. Przygotowuj samodzielnie lunch do pracy, ogranicz kupowanie gotowych posiłków. Kupuj tyle ile potrzebujesz, ogranicz marnotrastwo i nie wyrzucaj jedzenia. Kupuj sezonowe warzywa i owoce. W ten sposób możesz zaoszczędzić masę pieniędzy.
Kupowanie lunchu kilka razy w tygodniu może wydawać się nieszkodliwe (zwłaszcza gdy gotowy lunch sam przyjeżdża do biura), ale możesz zaoszczędzić sporo pieniędzy, przygotowując samodzielnie posiłek do pracy.
Policzmy:
Kanapka kupowana u obnośnego sprzedawcy to ok. 7-10 zł, lunch 15-25 zł. Dla uproszczenia przyjmijmy, że wydasz 20 zł dziennie na jedzenie w pracy, kupując je gotowe, zamiast przygotować w domu.
To daje 100 zł na tydzień, dla jednej osoby.
Gdy jesteście we dwójkę, to wyjdzie 200 zł tygodniowo i 800 zł miesięcznie.
Zamiast tego przygotuj jedzenie w domu i obserwuj, jak Twoje oszczędności rosną z miesiąca na miesiąc.
11. Ogranicz jedzenie na mieście
Posiłki w restauracji to kolejna kategoria wydatków, która potrafi nieźle namieszać w comiesięcznym budżecie. Nie oznacza to jednak, że automatycznie powinieneś wyciąć ten „luksus”.
Jeśli czerpiesz radość z jedzenia na mieście, to spróbuj zastosować poniższe wskazówki:
próbuj różnych restauracji, nie przyzwyczajaj się do jednej – w ten sposób możesz korzystać z aktualnych promocji w danej restauracji
sprawdzaj promocje dnia – może wpasują się w Twoje gusta
jedz lunche, nie obiady – lunch menu jest zazwyczaj tańszą opcją, niż pełne obiady
korzystaj z kuponów – nie tylko w sieciach fast food, również restauracje posiadają kupony rabatowe na swoje produktu
12. Jedz odpowiednią dietę
Zdrowe odżywianie i optymalizacja budżetu nie muszą być przeciwieństwami ani wrogami. Można mieć jedno i drugie. Ogranicz spożywanie alkoholu. Słodkie napoje, słodycze i słone przekąski również ogranicz do minimum.
Dbaj o swoje ciało. Upewnij się, że dostarczasz mu wszystkie niezbędne składniki odżywcze oraz ograniczasz puste kalorie. Oszczędzisz zarówno na produktach spożywczych, jak i na profilaktyce czy wręcz kosztach leczenia.
13. Ćwicz prawidłowo
Aby utrzymać odpowiednią formę fizyczną nie musisz od razu kupować karnetu na siłownię, czy członkostwa w klubie fitness. Potrzebujesz trzech rodzajów ćwiczeń: aerobowych, budowania siły i rozciągania. Joga, bieganie, jazda na rowerze, pływanie, ćwiczenia w plenerze (np. siłownie w parkach) zapewniają jedno lub więcej z tego typu ćwiczeń.
Masz dzieci? Sprzątanie zabawek dostarczy Ci dokładmoe taki rodzaj rozciągania, jakiego potrzebujesz do rozgrzewki. Następnie spacer oraz gra w piłkę, zamiast joggingu i biegania. Na koniec podciąganie na drążku na placu zabawa w miejsce treningu siłowego.
Pomyśl o swoich codziennych aktywnościach jako okazji do pracy dla Twoich mięśni.
14. Rzuć niezdrowe nałogi
Wielu z nas ma swoje uzależnienia i to czasem dość kosztowne. Nie dość, że negatywnie wpływają na nasz budżet, to również odbijają się na naszym zdrowiu. Papierosy, alkohol, hazard, czy inne uzależnienia. Sprawdź ile Ciebie kosztują. Postaraj się je ograniczyć, a najlepiej całkowicie wyeliminować. Z pewnością skorzystają na tym nie tylko Twoje finanse.
Wróć do swoich celów, zobacz na czym Ci zależy i o ile szybciej będziesz mógł je osiągnąć, gdy wyelminujesz wydatki na nałogi! Cele nadają sens i pomagają w byciu wytrwałym.
15. Anuluj niepotrzebne subskrypcje
Małe kwoty często umykają naszej uwadze. Myśląc o subskrypcji, patrz na nie przez pryzmat wydatku w skali roku, nie miesiąca. Popularna platforma streamingowa wideo kosztuje (opcja standard) 43 zł miesięcznie, czyli 516 złotych rocznie! Są szanse, że płacisz za wiele subskrypcji, takich usług jak: wideo, muzyka, oprogramowanie czy modne pudełka subskrypcyjne (np. kosmetyki, akcesoria do pielęgnacji, żywność czy gadżety dla pupilów) .
Nadszedł czas, aby anulować wszelkie subskrypcje, z których nie korzystasz regularnie. Zrób przegląd swoich subskrypcji – rezygnuj z tych, których nie używasz . Upewnij się, że nie masz subskrypcji pokrywających te same funkcjonalności. Powtarzaj taki audyt raz na rok, raz na pół roku.
Jeżeli już się zdecydujesz na subskybcję, spróbuj zastosować te wskazówki:
Sprawdź, czy usługi z których korzystasz nie są dostępna w „paczce”. Może wyjść taniej,
Pomyśl o dzieleniu subskrybcji z rodziną (jeżeli regulamin usługi na to pozwala, bo nie zawsze tak musi być),
Mądrze korzystaj z okresu próbnego – wybierz termin, w którym będziesz mógł naprawdę dobrze go wykorzystać
Pamiętaj, że subskybcje najczęściej rozliczane są w modelu miesięcznym, więc jeżeli zbliża się okres w którym nie będziesz mógł realnie z nich korzystać (np. wakacje) to po prostu anuluj ją na ten czas
Rozliczaj wszystkie subskybcje za pośrednictwem jednej karty płatniczej, np. karty pre-paid, gdzie co miesiąc przelewasz potrzebną kwotę
Jeżeli testujesz nową usługę, to upewnij się, że wyłączasz automatyczne odnawianie. Jeśli jednak zdecydujesz, że nie możesz się bez niego obejść, zasubskrybuj ponownie – ale tylko wtedy, gdy pasuje do Twojego nowego i ulepszonego budżetu.
Warto stworzyć sobie oddzielną kategorię w budżecie dla subskrybcji.
W ten sposób wszyscy wygrywają – i oszczędzają!
16. Zmniejsz koszty energii elektrycznej
Czy wiesz, że możesz zaoszczędzić pieniądze na rachunku za prąd, wprowadzając kilka poprawek w swoim domu? Zacznij od kilku prostych rzeczy. Wymień zwykłe żarówki na oświetlenie LED. Zastosuj ściemniacze lub wykorzystaj inteligente oświetlenie, które możesz zaprogramować, tak aby dostosowywało ilość i jasność światła do pory dnia.
Pamiętaj o gaszeniu światła, gdy wychodzisz z pomieszczenia. Odetnij całkowicie od zasilania urządzenia takie jak telewizor, zestaw hi-fi itp. Posiadają one tryb czuwania, który również potrzebuje zasilania – minimalnego, ale jednak.
Pralkę, suszarkę czy zmywarkę uruchamiaj dopiero wtedy, gdy jest pełna. Nie rób „pustych” przebiegów. A lodówka? To urządzenie, które „chodzi” 24 na 24 godziny, przez 365 dni w roku. Spójrz na swoje ustawienia lodówki. Większość nowoczesnych lodówek posiada tryb eko. Jest to zazwyczaj +4°C w chłodziarce, a w zamrażarce -18°C – to optymalne warunki dla chłodzenia i zamrażania przy jednoczesnym mniejszym zużyciu energii.
17. Zmniejsz koszty ogrzewania
Mieszkamy na obszarze, o umiarkowanym klimacie. Więc sezon grzewczy trwa w Polsce około 7 miesięcy. Zwykle startuje we wrześniu i trwa do marca włącznie. Rachunki za ogrzewanie są jednym z największych obciążeń finansowych każdego gospodarstwa domowego (sorry, taki mamy klimat).
Oto kilka wskazówek, jak je obniżyć:
Korzystaj z termostatu, lub termometrów pokojowych aby kontrolować temperaturę
Jeżeli już możesz kontrolować temperaturę, to poznaj swoją optymalną temperaturę i staraj się taką utrzymywać, bez niepotrzebnego przegrzewania
Uszczelnij okna i drzwi
Nie zastawiaj grzejników
Gdy wychodzisz z domu na dłużej (np. do pracy czy szkoły), to skręć grzejniki do minimum
W ciągu dnia odsłaniaj, a na noc zasłaniaj okna (w słoneczny dzień nagrzejesz pokoje promieniami słońca, natomiast w nocy ograniczysz uciekanie ciepła przez okna)
Zmień rodzaj kołder z letnich na zimowe
Dogrzewaj się kocami. Wieczory seans filmowy? Tylko pod kocykiem
18. Obniż rachunek za abonament telefoniczny
Zaoszczędź pieniądze na abonamencie, pozbywając się dodatków, takich jak kosztowne plany transmisji danych, ubezpieczenie telefonu i bezużyteczne gwarancje. Nie ma też sensu przepłacać za abonament, tylko dlatego że jesteś przyzwyczajony do swojego dostawcy. Sprawdź aktualne oferty i promocję. Ewentualnie targuj się z obecnym dostawcą. Zazwyczaj dają bardzo dobre rabaty, gdy widzą, że klient jest zdecydowany odejść do konkurencji. Może to wymagać odrobiny wytrwałości i pracy, ale oszczędności są tego warte.
Zamiast wydawać 15 złotych codziennie na kawę latte z kawiarni, możesz zaoszczędzić pieniądze, po prostu robiąc ją w domu. Nie twierdzę, że masz się przerzucić na kawę rozpuszczalną. Bo nawet kupując dobre ziarna kawy można zaoszczędzić pieniądze. I nie musisz kupować też ekspresu. Spróbuj kawiarki, french press’u, drip’a czy aeropressu. Rozwiązań jest sporo, a każde daje inne doznania.
Codzienna kawa na mieście to 10 zł, w tygodniu to 70 zł, a w ciągu miesiąca 280 zł. Rocznie zbierze się suma równa 3 360,00 zł. Obok takiej kwoty chyba nikt nie przejdzie obojętnie, prawda?
Ewentualnie sprawdź nowość od Żabki – „kawonament” czyli kawa w abonamencie miesięcznym. Za cenę 49,99 zł możesz codziennie odebrać jedną kawę. Czyli ok. 1,6 zł za jedną kawę, przy założeniu że w ciągu miesiąca skorzystasz z limitu i odbierzesz trzydzieści jeden kaw.
Czy kawonament to dobry sposób na oszczędności na kosztach zakupy kawy?
20. Sprzedaj wszystko (co nie przynosi Ci radości)
Przejrzyj posiadane rzeczy i uporządkuj, te których nie potrzebujesz. Sprawdź w domu, piwnicy, strychu czy garażu. Wszystkie bibeloty, które zebrałeś, a których wcale nie używasz. Ciuchy, elektronika, zabawki, meble. Będziesz zaskoczony, ile bałaganu masz w domu. Sprzedaj to. Być może ktoś właśnie tego szuka. A gotówka, którą możesz zarobić na sprzedaży tych rzeczy, zwiększy Twoje oszczędności.
21. Odwiedzaj bibliotekę
Zanim kupisz kolejną książkę, najpierw sprawdź czy możesz ją wypożyczyć w swojej lokalnej bibliotece. Niektóre biblioteki mają również dostęp do audiobooków i ebooków. W ten sposób możesz zaoszczędzić sporo pieniędzy, ale również miejsca w swoim domu. To łatwy sposób na czytanie bez rozbijania banku! Beletrystykę czyta się zazwyczaj raz i odkłada na półkę. Co innego podręczniki, czy poradniki do których planujesz często wracać. Przemyśl czy na pewno potrzebujesz daną książkę, bo z pewnością większość z nich przeczytasz raz.
22. Skorzystaj z preferencyjnych kont emerytalnych (IKE, IKZE, PPK, PPE)
Wykorzystaj „darmowe obiady„! Jednym z nielicznych darmowych obiadów w świecie inwestowania są korzyści podatkowe, jakie dają konta emerytalne IKE (indywidualne konto emerytalne) oraz IKZE (konto zabezpieczenia emerytalnego). Wykorzystując konta IKE oraz IKZE nasz zysk będzie większy (niż identyczna inwestycja, ale poza IKE/IKZE), bo oszczędzimy na podatkach.
Kolejnym jest PPK, w którym do prywatnych oszczędności uczestnika dokłada się jego pracodawca i państwo. Taka inwestycja matematycznie nie może się nie opłacać. Pamiętaj jednak, że powinieneś poczekać, aż będziesz całkowicie wolny od długów (z wyjątkiem kredytu hipotecznego) i posiadać finansową poduszkę bezpieczeństwa, zanim zaczniesz oszczędzać i inwestować na emeryturę.
Sprzedawcy i marketerzy doskonale dopracowali techniki reklamy i sprzedaży! Jeśli więc nie studiujesz technik manipulacji, to po prostu zrezygnuj z subskrypcji newsletterów reklamowych. E-mail marketerzy są naprawdę dobrzy w tym, co robią. Potrafią zrobić tak, że nagle poczujesz potrzebę zakupów. Żeby nie testować swojej silnej woli, gdy zobaczysz ofertę specjalną, kliknij link rezygnacji z subskrypcji na dole wiadomości e-mail. Będziesz mniej kuszony do wydawania pieniędzy, a Twoja skrzynka odbiorcza mniej zagracona!
Pamiętaj, nie ma czegoś takiego jak oszczędzanie przez wydawanie, gdy kupujesz coś czego tak naprawdę wcale nie potrzebujesz!
24. Mądrze wydawaj dodatkowy lub nieoczekiwany dochód
Kiedy otrzymasz premię w pracy, wynagrodzenie za dodatkowe zlecenie, zwrot podatku, czy spadek, to dobrze go wykorzystaj! W metodologii MoMoney w takich sytuacjach kierujemy się zasadą „najpierw płać sobie„.
Metoda polega na tym, aby w pierwszej kolejności (po spłacie długów, a w drugiej gdy te długi jeszcze mamy) kierować swoje dochody na: 1) wydatki związane z własnym rozwojem (mentalnym, fizycznym, który de facto sprowadza się do zwiększania osobistej efektywności i pośrednio zawsze na zwiększanie zarobków), oraz 2) na zwiększanie majątku (zwiększanie aktywów).
25. Wykonuj samodzielne naprawy w domu
Nie piszę, że masz zostać drugim Adamem Słodowym. Ale jeżeli masz coś zrobić lub naprawić, to najpierw zastanów się, czy nie możesz zrobić tego sam lub z pomocą kogoś z rodziny czy przyjaciół.
Czasami wystarczy Google, YouTube i części zamienne, aby zaoszczędzić mnóstwo pieniędzy. Zamiast kupować nowe, napraw stare. W ten sposób przyczynisz się również do ochrony zasobów Ziemii. Poczujesz też prawdopodobnie sporą satysfakcję. Zostań więc „Panem swojego domu”!
Adam Stanisław Słodowy– polski popularyzator majsterkowania
26. Daj dzieciom kieszonkowe
Zamiast godzić się na każdą zachciankę swoich pociech, daj im kieszonkowe i pozwól im samodzielnie decydować w jaki sposób je wydadzą. Gdy zorientują się, że będą musiały wydać własne pieniądze na rzeczy, które chcą, staną się bardzo oszczędne i przedsiębiorcze.
27. Dawaj dobry przykład swoim dzieciom
Ogranicz własne wydatki, a Twoje dzieci pójdą w Twoje ślady. Dzieci patrzą nam na ręce. Jeżeli co innego mówimy, a co innego robimy, to szybko to wyłapią. Jeżeli tłumaczysz dziecku, że nie powinno wydawać wszystkich pieniędzy na zachcianki, a później sam szalejesz na zakupach, (bo okazja, bo wyprzedaż, bo black friday itp.).To nie wzbudzi w nich to zaufania, a na pewno też nie przekona do robienia tak, jak mówisz, skoro sam robisz inaczej.
Obiecaj dzieciom jedną lub najwyżej trzy zabawki na Boże Narodzenie i pozwól im wybrać te, które chcą. Więcej niż to, to więcej niż „wystarczająco dużo”. Pod tym terminem kryje się sposób na czerpanie zadowolenia z konsumpcji bez poczucia „przejedzenia”.
CEO & Co-Founder MoMoney spółki technologicznej z obszaru fintech, wdrażającej oprogramowanie managera finansów osobistych (Personal Finance Managament), które pomaga użytkownikom świadomie zarządzać ich pieniędzmi.
Aplikacja ma za zadanie odciążyć użytkownika w zakresie planowania i realizacji budżetu domowego, określania celów finansowych i realizacji planu.
Dzięki momoney.pl w prosty sposób możesz stworzyć budżet domowy, zacząć świadomie zarządzać pieniędzmi i przejąć nad nimi kontrolę. Wypracujesz prawidłowe nawyki, które pomogą zacząć oszczędzać i budować niezależność finansową. A więcej środków ze świadomego wydawania pieniędzy, to większa ilość wolnego czasu i możliwość spełniania marzeń.
